Το πρωί της Κυριακής 29.11.2015, στο πλαίσιο της «Εβδομάδας δράσεων για το ρέμα της Πικροδάφνης», που διοργανώνεται από το «Δίκτυο πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης», πραγματοποιήθηκε εκδήλωση-συζήτηση για το ρέμα της Πικροδάφνης στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στην Ηλιούπολης με μεγάλη συμμετοχή κατοίκων της Ηλιούπολης, αλλά και των άλλων δήμων που διατρέχει (Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου και Αλίμου).
Η εκδήλωση ξεκίνησε με δύο παρουσιάσεις. Η πρώτη, από τον κ. Ηλία Ταρναρά, υδραυλικό πολιτικό μηχανικό, επικεντρώθηκε στην επεξήγηση με απλό και κατανοητό τρόπο των τεχνικών θεμάτων που συνδέονται με τη διαχείριση των ρεμάτων, στην ανάδειξη της οικολογικής αξίας τους, της σημασίας που έχουν για τους κατοίκους των περιοχών που διασχίζουν και για την προτεραιότητα που έχει η οικολογική αποκατάσταση και ανάπλαση τους, στον αντίποδα των εντατικών επεμβάσεων που προωθούνται.
Η δεύτερη παρουσίαση, από τον κ. Βαγγέλη Παπασπύρου, εκπρόσωπο του «Δικτύου Πολιτών», εστίασε στις τέσσερις μεγάλες, σύγχρονες «πληγές» του ρέματος. Δηλαδή, στο «έκτρωμα» του εγκιβωτισμού του μεγαλύτερου μέρους του ανοιχτού τμήματος του ρέματος στην Ηλιούπολη, που έχει συντελεστεί από το 2001 και παραμένει, καθώς και στα δύο νέα έργα που προωθούνται και στοχεύουν να κάνουν τα ίδια και στο εναπομείναν τμήμα του ρέματος στην Ηλιούπολη, αλλά και στο μεγαλύτερο τμήμα του ρέματος, κατάντη της λ. Βουλιαγμένη μέχρι την εκβολή του στο Έδεμ. Κυρίως, όμως, στάθηκε στο έργο της διοχέτευσης στο ρέμα της Πικροδάφνης ομβρίων υδάτων περιοχών που ανήκουν σε άλλη λεκάνη απορροής (και συγκεκριμένα αυτής των Τραχώνων). Το οποίο, ενώ υποτίθεται ότι είναι έργο αντιπλημμυρικής προστασίας της Ηλιούπολης, έχει σαν συνέπεια τον πολλαπλασιασμό των υδατικών φορτίων του ρέματος και τη δημιουργία προϋποθέσεων εκδήλωσης πλημμυρικών φαινομένων στις περιοχές κατάντη της λ. Βουλιαγμένης.
Στη συζήτηση που ακολούθησε οι πολίτες της περιοχής, ένα χρόνο μετά την αντίστοιχη περσινή εκδήλωση στον ίδιο χώρο, εξέφρασαν την ίδια έντονη ανησυχία για τους σχεδιασμούς και τα έργα που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία του ρέματος και της ζωής των κατοίκων των περιοχών από τις οποίες διέρχεται. Επέμειναν στην προτεραιότητα που έχει η έγκαιρη διακοπή των εργασιών για τους νέους αγωγούς ομβρίων, αλλά και στη σημασία που θα έχει η θετική έκβαση της προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), που εκδικάζεται στις 9.12.2015, και αφορά στο αίτημα της ακύρωσης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου της «οριοθέτησης-διευθέτησης» του ρέματος, στα όρια του δήμου Ηλιούπολης.
Αρκετοί ομιλητές, επίσης, εξέφρασαν την απορία τους για τη απουσία ενημέρωσης σχετικά με το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της συνάντησης της περιφερειάρχη κ. Ρένας Δούρου με τους δημάρχους της περιοχής, παρότι έχει περάσει ένας μήνας από την πραγματοποίησή της (29.10.2015). Εν όψει και της συνάντησης με το «Δίκτυο Πολιτών», που έχει προγραμματιστεί με την κ. περιφερειάρχη, οι συγκεντρωμένοι πολίτες και εκπρόσωποι φορέων ενέκριναν υπόμνημα, το οποίο καταλήγει στα εξής:
• Απαιτούμε από την περιφέρεια Αττικής και το δήμο Ηλιούπολης να σταματήσουν το έργο των αγωγών Σ2 και Σ3 και να επανασχεδιάσουν την αντιπλημμυρική προστασία της Ηλιούπολης, με επιστημονικά και τεχνικά έγκυρο τρόπο, ώστε να μην μεταφέρει τα πλημμυρικά φαινόμενα στις κατάντη παραρεμάτιες περιοχές.
• Περιμένουμε από το ΣτΕ, εφαρμόζοντας τις παλαιότερες αποφάσεις τους, να ακυρώσει την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων «οριοθέτησης-διευθέτησης» του ρέματος, στα όρια του δήμου Ηλιούπολης, αποτρέποντας τον προδιαγραφόμενο νέο εγκιβωτισμό του ρέματος.
• Καλούμε την περιφέρεια Αττικής να αποσύρει τη «Μελέτη ανάπλασης του ρέματος Πικροδάφνης (από λ. Βουλιαγμένης έως εκβολή)».
• Επισημαίνουμε ότι πριν από οποιαδήποτε, ακόμη και την πιο ήπια, επέμβαση, χρειάζεται πραγματική οριοθέτηση του ρέματος στη φυσική του κοίτη, σύμφωνα και με την πλούσια νομολογία του ΣτΕ.
Στην εκδήλωση είχαν κληθεί η Περιφέρεια Αττικής, οι δημοτικές αρχές των δήμων Ηλιούπολης, Αγίου Δημητρίου, Παλιού Φαλήρου και Αλίμου, τα αυτοδιοικητικά σχήματα, οι πολιτικές οργανώσεις, καθώς και φορείς και συλλογικότητες της Ηλιούπολης. Παραβρέθηκαν, με τη θεσμική τους ιδιότητα, ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Τομέα της Αττικής, κ. Χρήστος Καπάταης, η δήμαρχος Αγίου Δημητρίου, κ. Μαρία Ανδρούτσου, η αντιδήμαρχος Αγίου Δημητρίου, κ. Αικατερίνη Ασημακοπούλου, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «ΗΛΙΟΥ-πόλις, Ανθρώπινη πόλη», κ. Χρήστος Κοκοτίνης και οι περιφερειακές σύμβουλοι και μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής κ. Μαρίνα Κουκά και κ. Ζωή Ράικου.
Οι εκδηλώσεις της «Εβδομάδας δράσεων για το ρέμα της Πικροδάφνης» συνεχίζονται με:
• Έκθεση φωτογραφίας για το ρέμα της Πικροδάφνης, από τη Δευτέρα 30.11.2015 έως το Σάββατο 5.12.2015, στο αναψυκτήριο του άλσους Κιντή (Μνησικλέους και Ύδρας, Ηλιούπολη), με ώρες λειτουργίας καθημερινά από τις 4:00 μ.μ. έως τις 10:00 μ.μ. και το Σάββατο από τις 11:00 π.μ. έως τις 9:00 μ.μ..
• Περίπατο στο τμήμα του ρέματος Πικροδάφνης στην Ηλιούπολης, την Κυριακή 6.12.2015, στις 11:00 π.μ., με σημείο συνάντησης τη συμβολή της οδού Τζαβέλλα με τη λ. Βουλιαγμένης.
Ακολουθεί το υπόμνημα
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΩΝ των Δήμων Ηλιούπολης, Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου και Αλίμου
Όσοι/ες πήραμε μέρος στην εκδήλωση της 29.11.2015, στο πλαίσιο της «Εβδομάδας δράσεων για το ρέμα της Πικροδάφνης» που οργανώνει το «Δίκτυο πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης», εκφράζουμε για μία ακόμη φορά την έντονη ανησυχία μας για τους σχεδιασμούς και τα έργα που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία του ρέματος και της ζωής των κατοίκων των περιοχών από τις οποίες διέρχεται.
Στους σχεδιασμούς αυτούς, που ξεκίνησαν από τη δεκαετία του ’90, έχουν σπαταληθεί εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ άσκοπα, αφού αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν το ρέμα της Πικροδάφνης, αποκλειστικά, σαν αγωγό αποχέτευσης ομβρίων. Με το πρόσχημα της «οριοθέτησης» και της «ανάπλασης» προωθούνται έργα συνεχούς διευθέτησής του. Αυτό που ως τώρα είχαν σαν αποτέλεσμα ήταν το «έκτρωμα» του εγκιβωτισμού του μεγαλύτερου μέρους του ανοιχτού τμήματος του ρέματος στην Ηλιούπολη. Δύο νέα έργα που προωθούνται στοχεύουν να κάνουν τα ίδια και στο εναπομείναν τμήμα του ρέματος στην Ηλιούπολη, αλλά και στο μεγαλύτερο τμήμα του ρέματος, κατάντη της λ. Βουλιαγμένης μέχρι την εκβολή του στο Έδεμ. Για το πρώτο έργο υπάρχει περιβαλλοντική αδειοδότηση, που έχει προσβληθεί στο ΣτΕ και εκδικάζεται στις 9.12.2015, ενώ η μελέτη του δεύτερου έργου βρίσκεται στη φάση της διαβούλευσης.
Στα παραπάνω ήρθε να προστεθεί ένα έργο διοχέτευσης στο ρέμα της Πικροδάφνης ομβρίων υδάτων περιοχών που ανήκουν σε άλλη λεκάνη απορροής (και συγκεκριμένα αυτή των Τραχώνων) και μάλιστα χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση. Υποτίθεται ότι είναι έργο αντιπλημμυρικής προστασίας της Ηλιούπολης. Το βέβαιο είναι ότι πολλαπλασιάζει τα πλημμυρικά φορτία του ρέματος και δημιουργεί τις προϋποθέσεις εκδήλωσης πλημμυρικών φαινομένων στις περιοχές κατάντη της λ. Βουλιαγμένης. Η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κατοίκων των δήμων Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου και Αλίμου, είχε σαν αποτέλεσμα την προσωρινή διακοπή των εργασιών για μερικούς μήνες. Τελικά, όμως και προς έκπληξη όλων η προσφυγή απορρίφθηκε σαν εκπρόθεσμη, χωρίς να εξεταστούν οι ουσιαστικοί λόγοι. Τα έργα ξανάρχισαν και η έγκαιρη διακοπή τους αποτελεί ζήτημα πρώτης προτεραιότητας.
Επιλογές σαν τις παραπάνω δε συμβαδίζουν ούτε με τη διεθνή πρακτική, ούτε με τις απαιτήσεις της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα, ούτε με την απόφαση 1242/2008 του ΣτΕ, ούτε και με την ανάγκη να διατηρηθεί στη φυσική του μορφή ένα από τα τελευταία φυσικά υδάτινα σώματα της Αττικής. Που έχει χαρακτηριστεί «ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος», με το ΦΕΚ 281Δ/1993, ενώ εντάχθηκε και στον εθνικό κατάλογο με τα υδάτινα σώματα της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα (2000/60/ΕΕ). Το ρέμα της Πικροδάφνης αποτελεί μια γραμμική όαση στα νότια προάστια της Αθήνας. Με τρεχούμενα νερά όλο το έτος, με ζώα, φυτά και με μια πλούσια παρόχθια βλάστηση, που δείχνουν τη δύναμη που κρύβει, βελτιώνουν την αισθητική του τοπίου και δίνουν ευκαιρίες για αναψυχή, μοναδικές για το αστικό περιβάλλον. Λειτουργεί σαν φυσικός αεραγωγός και συμβάλλει στη διατήρηση του μικροκλίματος της περιοχής. Για τους λόγους αυτούς, έχει τεράστια οικολογική αξία για τις πόλεις μας, η δε προστασία και φυσική αποκατάστασή του αποτελεί αναγκαιότητα.
Μία πρόσφατη συνάντηση της περιφερειάρχη Αττικής κ. Ρένας Δούρου με τους δημάρχους των περιοχών μας άφησε να αιωρείται η αίσθηση κάποιων επικείμενων παρεμβάσεων. Ωστόσο, μέχρι αυτήν τη στιγμή, ούτε αλλαγές στις ακολουθούμενες πολιτικές έχουμε αντιληφθεί, ούτε την παραμικρή πληροφόρηση για τα όσα συζητήθηκαν έχουμε.
Με βάση όλα τα παραπάνω:
• Απαιτούμε από την περιφέρεια Αττικής και το δήμο Ηλιούπολης να σταματήσουν το έργο των αγωγών Σ2 και Σ3 και να επανασχεδιάσουν την αντιπλημμυρική προστασία της Ηλιούπολης, με επιστημονικά και τεχνικά έγκυρο τρόπο, ώστε να μην μεταφέρει τα πλημμυρικά φαινόμενα στις κατάντη παραρεμάτιες περιοχές.
• Περιμένουμε από το ΣτΕ, εφαρμόζοντας τις παλαιότερες αποφάσεις τους, να ακυρώσει την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων «οριοθέτησης-διευθέτησης» του ρέματος, στα όρια του δήμου Ηλιούπολης, αποτρέποντας τον προδιαγραφόμενο νέο εγκιβωτισμό του ρέματος.
• Καλούμε την περιφέρεια Αττικής να αποσύρει τη «Μελέτη ανάπλασης του ρέματος Πικροδάφνης (από λ. Βουλιαγμένης έως εκβολή)».
• Επισημαίνουμε ότι πριν από οποιαδήποτε, ακόμη και την πιο ήπια, επέμβαση, χρειάζεται πραγματική οριοθέτηση του ρέματος στη φυσική του κοίτη, σύμφωνα και με την πλούσια νομολογία του ΣτΕ.
Δίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης
e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
https://www.facebook.com/RemaPikrodafnis.SOS