Την Δευτέρα, 2.3.2015, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έκανε δεκτή την αίτηση αναστολής εκτέλεσης των έργων κατασκευής των συλλεκτήριων αγωγών Σ2 και Σ3 στην Ηλιούπολη, που είχαν καταθέσει αυθόρμητα στις 20.1.2015 πολίτες από τον Άγιο Δημήτριο και το Παλαιό Φάληρο, και εξέδωσε προσωρινή διαταγή διακοπής τους μέχρι την εκδίκαση της συναφούς αίτησης ακύρωσης που έχουν καταθέσει οι ίδιοι πολίτες.
Λίγο μετά τα μέσα του Νοεμβρίου 2014 ξεκίνησαν στην οδό Τζαβέλα (Ηλιούπολη), στην περιοχή που το ρέμα της Πικροδάφνης συναντά την λ. Βουλιαγμένης, τα έργα της κατασκευής του συλλεκτήριου αγωγού ομβρίων υδάτων Σ3. Ο συλλεκτήριος αγωγός Σ3 και ο συλλεκτήριος αγωγός Σ2 (που συμβάλλει με τον Σ3 μεταξύ των διασταυρώσεων της λ. Μαρίνου Αντύπα με τις οδούς Χαλκοκονδύλη και Αργοναυτών) προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, με βάση τη μελέτη για τα «Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας των περιοχών της Αττικής που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Ιουλίου - Αυγούστου 1998 / Αγωγοί αποχέτευσης ομβρίων κατάντη των αναβαθμών ανάσχεσης φερτών στην Ηλιούπολη, όσον αφορά στους βασικούς συλλεκτήριους αγωγούς Σ2 και Σ3» του Δήμου Ηλιούπολης, για την παροχέτευση ομβρίων υδάτων περιοχών της Ηλιούπολης στο ρέμα της Πικροδάφνης.
Τα έργα αυτά προκάλεσαν την άμεση και έντονη αντίδραση των κατοίκων στη γειτονιά της οδού Τζαβέλα και την κινητοποίησή τους κυρίως επειδή έγινε υλοτομία πεύκων στο πάρκο που υπάρχει στα πρανή του ρέματος της Πικροδάφνης κατά μήκος της οδού Τζαβέλα, η οποία θα συνεχιζόταν τις επόμενες ημέρες και στο πάρκο της οδού Καλαβρύτων και δευτερευόντως επειδή η εκτέλεση των έργων ήταν πολύ οχληρή και προκαλούσε παρατεταμένους κραδασμούς στα σπίτια τους.
Η κινητοποίηση των κατοίκων της Ηλιούπολης έλαβε δημοσιότητα ενώ υπήρξε και έντονη παρέμβασή τους στην δημόσια συζήτηση για το ρέμα της Πικροδάφνης που διοργανώσαμε ως «Δίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης» στις 30.11.2014 στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στην Ηλιούπολη. Έτσι έγινε γνωστή η εκτέλεση των έργων αυτών και στους κατοίκους των άλλων Δήμων από τους οποίους διέρχεται το ρέμα της Πικροδάφνης, δηλαδή των Δήμων Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου και Αλίμου.
Πολίτες από τον Άγιο Δημήτριο και το Παλαιό Φάληρο προσέφυγαν αυθόρμητα στο Συμβούλιο της Επικρατείας στις 20.1.2015 ζητώντας αφενός την ακύρωση των έργων και αφετέρου την άμεση αναστολή τους. Από τους οχτώ λόγους που επικαλούνται στην προσφυγή τους, ξεχωρίζουμε τους παρακάτω δύο:
α. Με τα εκτελούμενα έργα μεταφέρονται στο ρέμα της Πικροδάφνης νερά που δεν ανήκουν στη λεκάνη απορροής του αλλά των οποίων φυσικός αποδέκτης είναι το ρέμα Τραχώνων. Όμως η αύξηση των υδάτινων φορτίων του ρέματος της Πικροδάφνης αυξάνει και τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων στις κατάντη της λ. Βουλιαγμένης περιοχές. Αυτό άλλωστε προκάλεσε και την αντίδραση της Δημάρχου Αγίου Δημητρίου, κ. Μαρίας Ανδρούτσου, που με επιστολή που απέστειλε στις 15.12.2014 στην Περιφέρεια Αθηνών επεσήμανε τον κίνδυνο διαβρώσεων και καταπτώσεων πρανών, στη διάρκεια έντονων πλημμυρικών φαινόμενων, στο ρέμα της Πικροδάφνης λόγω της αύξησης της παροχευτικότητάς του.
β. Δεν υπήρξε σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), παρότι τα συγκεκριμένα έργα υπόκεινται σε περιβαλλοντική αδειοδότηση. Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής, που αρχικά είχε γνωμοδοτήσει ότι τα έργα δεν κατατάσσονται σε κάποια κατηγορία, τα κατέταξε τελικά στην κατηγορία «αγωγών μεταφοράς νερού κάθε είδους και χρήσης, όπως κλειστοί αγωγοί μεταφοράς νερού (συμπεριλαμβανομένου και του θερμού) ή αποχέτευσης ακαθάρτων ή ομβρίων, διώρυγες, σήραγγες μεταφοράς υδάτων» δηλ. στην περίπτωση υπ’ αριθμ. 7, Ομάδα 2η: Υδραυλικά Έργα, Παράρτημα ΙΙ της ΚΥΑ 1958/13.1.2012 (ΦΕΚ Β’ 21) περί «Κατάταξης δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες». Κατά συνέπεια έκρινε ότι απαλλάσσονται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σύμφωνα όμως με τους προσφεύγοντες τα έργα αφορούν «Υδροληψία ή εκτροπή νερού από υδατορέματα με οποιονδήποτε τρόπο» και εντάσσονται συγκεκριμένα στην παράγραφο «δ) Στην περίπτωση που η υδροληψία αποσκοπεί στη μεταφορά νερού σε άλλη λεκάνη απορροής ποταμού του Ν. 3199/2003» και συνεπώς κατατάσσονται στην περίπτωση υπ’ αριθμ. 3 (επίσης στην Ομάδα 2η: Υδραυλικά Έργα). Επιπλέον μέσω των συλλεκτήριων αγωγών Σ2 και Σ3 αυτών δεν αποχετεύονται τα όμβρια μόνο μίας αστικής ζώνης αλλά και μίας εκτεταμένης ορεινής ζώνης, τα οποία συλλέγονται από παλαιότερα κατασκευασμένους αναβαθμούς ανάσχεσης φερτών. Κατά τούτο τα έργα είναι συναφή και με την περίπτωση υπ’ αριθμ. 15 (της ίδιας Ομάδας επίσης) η οποία αναφέρεται σε «Αντιπλημμυρικά έργα και έργα διευθέτησης των υδάτων». Κατά συνέπεια τα έργα αυτά, που έχουν τόσο σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και για το ρέμα της Πικροδάφνης αλλά και για το ρέμα των Τραχώνων, εντάσσονται στην υποκατηγορία Α2 του Ν. 4014/2011 (περί «Περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων»). Επομένως υπάρχει σαφής υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης για τα έργα αυτά και όχι απαλλαγή από αυτήν όπως έκρινε η Διοίκηση.
Η προσφυγή που κατέθεσαν οι πολίτες από τον Άγιο Δημήτριο και το Παλαιό Φάληρο πρέπει να θεωρήθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας αρκούντως πειστική, έτσι ώστε αυτό να προχωρήσει στην έκδοση προσωρινής διαταγής διακοπής έργων, και μάλιστα έργων που ήταν σε εξέλιξη. Αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον στη συνέχεια η εκδίκαση της προσφυγής για την αναστολή των έργων αυτών τον Απρίλιο..
Αν κάτι αξίζει να επισημανθεί, με αφορμή την απόφαση αυτή του Συμβουλίου της Επικρατείας, είναι η ανάγκη η Δημόσια Διοίκηση να εφαρμόζει και να εναρμονίζεται πλήρως όχι μόνο με το γράμμα αλλά και με το πνεύμα των Νόμων. Με αρκετή καθυστέρηση στη χώρα μας, παρά τις παραλείψεις του και τις ατέλειες του, έχει διαμορφωθεί ένα νομοθετικό πλαίσιο για την υλοποίηση έργων τα οποία εκ των πραγμάτων επηρεάζουν το περιβάλλον και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Το νομοθετικό αυτό πλαίσιο πρέπει η Δημόσια Διοίκηση να τηρεί με θρησκευτική ευλάβεια, έτσι ώστε τα έργα να επιτελούν τον στόχο τους και να μην δημιουργούν νέα προβλήματα. Κανείς δεν έχει αντίρρηση στην αντιπλημμυρική προστασία περιοχών της Ηλιούπολης, όπως είναι ο σκοπός της κατασκευής των συλλεκτήριων αγωγών Σ2 και Σ3. Αν και είναι παράδοξο μία κατηφορική περιοχή, όπως είναι η Ηλιούπολη, να αντιμετωπίζει πλημμυρικά προβλήματα, εν τούτοις η λύση δεν μπορεί είναι η παροχέτευση στο ρέμα της Πικροδάφνης υδάτων που δεν ανήκουν στη λεκάνη απορροής του. Γιατί με τον τρόπο αυτό τα πλημμυρικά προβλήματα της Ηλιούπολης μεταφέρονται στους κατάντη Δήμους Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου και Αλίμου και επομένως το πρόβλημα δεν λύνεται αλλά απλά μετατοπίζεται.
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι οι φορείς που εμπλέκονται στην κατασκευή των έργων αυτών, δηλαδή η Περιφέρεια Αττικής και ο Δήμος Ηλιούπολης, θα ενσκήψουν στο πρόβλημα με την δέουσα προσοχή και εφαρμόζοντας πιστά την κείμενη νομοθεσία θα βρουν λύση που και τα πλημμυρικά προβλήματα της Ηλιούπολης θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά και δεν θα αποστραγγίζει τα όμβρια ύδατα μέσα από το ρέμα της Πικροδάφνης των οποίων δεν είναι φυσικός αποδέκτης.
Δίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Δημοσίευση 15/03/2015
